Pierwsze „Misteria Paschalia” odbyły się w 2004 roku. Ideą festiwalu jest prezentacja muzyki renesansu i baroku związanej z okresem Wielkiego Tygodnia i Wielkanocą w mistrzowskich interpretacjach czołowych przedstawicieli wykonawstwa historycznego.
Od Wielkiej Środy do Niedzieli lub Poniedziałku Wielkanocnego w Krakowie odbywają się koncerty i misteria paschalne, podczas których wykonane zostały tak znaczące dzieła wokalno-instrumentalne, jak Pasja według św. Mateusza Johanna Sebastiana Bacha, Stabat Mater, La Vergine dei dolorii i La Santissima Annunziata Alessandro Scarlattiego, dzieła Giovanniego Battisty Pergolesiego, Georga Fredricha Händla i Antonio Vivaldiego,La passione di Gesu Cristo Signor Nostro Antonio Caldary czy oratorium Gesu sotto il peso della croce Gian Francesco de Majo. Podczas każdej edycji festiwalu na krakowskim Rynku Głównym wystawiane są inscenizowane widowiska związane tematycznie z okresem Wielkiego Tygodnia. W 2004 roku był to Dialog o Męce i Zmartwychwstaniu Pańskim w reżyserii Adolfa Weltschka, przedstawiający historię życia Chrystusa od wjazdu do Jerozolimy po Emaus. W 2005 roku zaprezentowane zostało nawiązujące do średniowiecznych tradycji Misterium Męki Pańskiej pt. Przez tę ziemię przeszedł Pan, stanowiące połączenie muzyki i teatru, napisane specjalnie na tę okazję przez Jana Kantego Pawluśkiewicza do tekstów Leszka Aleksandra Moczulskiego. W kolejnych latach wystawione zostało Misterium Drogi Krzyżowej pt. Quem Quaeritis?, do którego muzykę skomponował Hadrian Filip Tabęcki według libretta Romana Kołakowskiego oraz spektakl Jezusa Judasz sprzedał napisany i wyreżyserowany przez Jerzego Zonia.
W latach 2004-2006 koncerty i spektakle uzupełniały również recitale prezentujące komplet suit Jana Sebastiana Bacha: w 2004 roku Sześć suit wiolonczelowych wykonał Pieter Wispelwey, w 2005 roku Sześć suit angielskich - Richard Egarr, a w roku 2006 Sześć suit francuskich - klawesynista Pierre Hantai. W następnych latach w programie festiwalu znalazły się także koncerty monograficzne poświęcone twórczości Antonia Vivaldiego pod tytułem Motetti e concerti oraz Arie e concerti.
Wśród wykonawców festiwalowych koncertów znaleźli się najwybitniejsi artyści, specjalizujący się w interpretacji muzyki dawnej, m.in. Maria Cristina Kiehr z zespołem Concerto Soave, Maria Grazia Schiavo i Sonia Prina, Arte dei Suonatori, Ensemble Organum kierowane przez Marcela Péresa, Orlando Consort, The Binchois Consort pod dyrekcją Andrew Kirkmana, Europa Galante pod kierownictwem Fabio Biondiego, Il Giardino Armonico, Accademia Bizantina pod dyrekcją Ottavia Dantone, Jordi Savall z zespołami Hespèrion XXI i Le Concert des Nations, Philip Pickett z zespołem New London Consort, Le Poème Harmonique, Venice Baroque Orchestra, Les Musiciens du Louvre-Grenoble pod dyrekcją Marca Minkowskiego, zespół L’Arpeggiata założony i prowadzony Christinę Pluhar, Le Concert Spirituel pod dyrekcją Hervé Niqueta oraz La Cappella de’Turchini pod batutą Antonio Florio.
Organizatorami festiwalu są: Krakowskie Biuro Festiwalowe oraz Program 2 Polskiego Radia.
aktualizacja: styczeń 2015 (ab)