Przejdź do głównej treści

Kisielewski Stefan

Kisielewski Stefan

  • Kompozytor, Muzykolog, Wykonawca
kompozytor, pedagog, krytyk muzyczny, publicysta i pisarz; ur. 7 marca 1911, Warszawa; zm. 27 września 1991, tamże. Studiował w Konserwatorium Warszawskim, uzyskując dyplomy z teorii muzyki (1934) i kompozycji (1937) w klasach Kazimierza Sikorskiego oraz z fortepianu (1937) w klasie Jerzego Lefelda. Odbył też dwuletnie studia z zakresu polonistyki i roczne – filozofii na Uniwersytecie Warszawskim (1929-31). W latach 1938-39 pogłębiał studia kompozytorskie w Paryżu. Podczas okupacji uczestniczył w tajnym życiu muzycznym. W 1945 założył pismo "Ruch Muzyczny", którego był redaktorem naczelnym do 1948. W latach 1945-49 wykładał przedmioty teoretyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie.
Obok działalności kompozytorskiej uprawiał działalność publicystyczną (m.in. od 1945 pisał felietony w "Tygodniku Powszechnym"), a także krytykę i publicystykę muzyczną. Jest autorem wielu książek o tematyce muzycznej oraz utworów literackich publikowanych w kraju i za granicą (również pod pseudonimami Teodora Klona i Tomasza Stalińskiego). W latach 1957-65 był posłem na Sejm PRL. W latach 1973-78 odbywał podróże zagraniczne m.in. po Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Francji, Anglii, Włoszech, Skandynawii, gdzie wygłaszał odczyty na tematy związane z kulturą polską.
Stefan Kisielewski jest laureatem II nagrody na Festiwalu Muzyki Polskiej w 1955 za Koncert na orkiestrę kameralną (1949), I nagrody na konkursie na pieśń Mickiewiczowską w 1955 za Bakczysaraj w nocyna głos i fortepian (1955), Nagrody Muzycznej Miasta Krakowa w 1956, Nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego w Nowym Jorku w 1973, Nagrody im. Andrzeja Struga w Warszawie w 1979, Nagrody Związku Kompozytorów Polskich w 1982, Nagrody Fundacji Schmidheinystiftung w St. Gallen w 1983 za całokształt twórczości oraz prywatnej nagrody publicystycznej im. Adolfa Bocheńskiego w 1988.

Twórczość

Stefan Kisielewski to jedna z najbarwniejszych postaci polskiej sceny muzycznej. Twórczość kompozytorska stanowiła tylko jeden z wielu nurtów jego publicznej aktywności. Zajmował się także pracą literacką, publicystyczną i dziennikarską, był działaczem społecznym i politycznym. We wszystkich dziedzinach zajmował bezkompromisowe stanowisko, narażając się na represje komunistycznych władz, łącznie z pobiciem przez tak zwanych „nieznanych sprawców”. Usunięty został z Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie, gdzie wykładał przedmioty teoretyczne. Zlikwidowano na pewien czas pismo „Ruch Muzyczny”, którego był założycielem i redaktorem naczelnym. Wykluczono go z Sejmu, gdzie był posłem koła katolickiego „Znak”. Zakazano mu publikacji felietonów w katolickim „Tygodniku Powszechnym”. Swoje książki musiał wydawać pod pseudonimem w podziemnym obiegu. Jednak mimo wszelkich szykan był prawdziwym autorytetem. Na tekstach Stefana Kisielewskiego wychowywali się młodzi dziennikarze i publicyści. Jego głos liczył się w środowisku opozycyjnych ekonomistów i podziemnych działaczy niepodległościowych.
Muzyka Kisielewskiego była na estradach filharmonicznych niemal nieobecna, zarówno ze względów politycznych, jak i z powodu konserwatyzmu neoklasycznej stylistyki, której kompozytor pozostawał wierny w całej swojej twórczości. Kisielewski traktował muzykę jako sztukę autonomiczną, a proces twórczy widział jako wielopłaszczyznową organizację dźwięków. Odrzucał wszelkie treści pozamuzyczne i estetykę romantyczną. Komponował utwory o wyrazistej formie, stosując często klasyczne schematy formalne. Jego język dźwiękowy łączy tradycyjną tonalność z nowoczesną atonalnością. Charakterystyczny jest duży ładunek humoru i autoironii zawarty w tej muzyce, co odpowiada dobrze osobowości kompozytora - człowieka o błyskotliwej inteligencji i przekornym dowcipie. W ostatnich latach muzyka Kisielewskiego grana jest częściej - coraz wyraźniejszy staje się jej ponadczasowy charakter. Sporym powodzeniem cieszy się zwłaszcza ostatni utwór, ukończony tuż przed śmiercią kompozytora - Koncert fortepianowy.

Kompozycje

Kwartet smyczkowy (1935)

Symfonia nr 1 (1939)

Danse vive na fortepian (1939)

Sześć preludiów i fug na fortepian (1943)

Toccata na fortepian (1944)

Serenada [wersja I] na fortepian (1945)

Koncert na orkiestrę kameralną (1949)

Rapsodia wiejska na orkiestrę kameralną (1950)

Symfonia nr 2 (1951)

Capriccio rustico na fortepian (1952)

Pięć pieśni do słów K. I. Gałczyńskiego na głos i fortepian (1952)

Siedem pieśni do słów K. I. Gałczyńskiego na głos i fortepian (1952-54)

Mała uwertura na orkiestrę kameralną (1953)

Intermezzo na klarnet i fortepian (1953)

Suita na obój i fortepian (1954)

Moto perpetuo na fortepian (1954)

Suita na fortepian (1955)

Perpetuum mobile na małą orkiestrę symfoniczną (1955)

Bakczysaraj w nocy na głos i fortepian (1955)

Capriccio energico na skrzypce i fortepian (1956)

Symfonia na 15 wykonawców (1961)

Suita na flet i klarnet (1961)

System doktora Smoły i profesora Pierza balet-pantomima (1962)

Divertimento na flet i orkiestrę kameralną (1964)

Podróż w czasie na orkiestrę smyczkową (1965)

Sygnały sportowe uwertura na wielką orkiestrę symfoniczną (1966)

Wesołe miasteczko balet (1968)

Spotkania na pustyni dla 10 wykonawców (1969)

Dialogi na 14 instrumentów (1970)

Cosmos I na wielką orkiestrę symfoniczną (1970)

Sonata na klarnet i fortepian (1972)

Serenada [wersja II] na fortepian (1974)

Symfonia w kwadracie (1974-78)

Koncert fortepianowy (1980-91)

Impresja kapryśna na flet solo (1982)

Trzy sceny burzliwe na fortepian (1983)

Mała rapsodia na klarnet i fortepian (1984)

Scherzo na fagot i fortepian (1988)

Polmic

Rynek Starego Miasta 27
00-272 Warszawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

tel: +48 785 370 000

Wsparcie projektu

Modernizacja strony odbywa się dzięki wsparciu Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II.

Logo Ministerstwa NiSW program Nauka dla społeczeństwa

Nasze social media



© All rights reserved. POLMIC
Do góry