Przejdź do głównej treści

Koffler Józef

Koffler Józef

  • Kompozytor, Muzykolog
kompozytor, muzykolog, pedagog i publicysta; ur. 28 listopada 1896, Stryj (Ukraina); zm. prawdopodobnie w 1944 koło Krosna. W latach 1910-14 uczył się w Gimnazjum w Stryju. Pobierał również prywatne lekcje harmonii, kontrapunktu i gry na fortepianie. Od 1914 do 1923 – z czteroletnią przerwą na służbę wojskową w latach 1916-20 – studiował na Uniwersytecie w Wiedniu. Początkowo uczęszczał na Wydział Prawa (1914-16), a w ramach zajęć uczelnianych także na ćwiczenia z harmonii i kompozycji do Hermanna Grädenera. Po zimowym semetrze II roku studiów przeniósł się na Wydział Filozoficzny, aby studiować muzykologię (1916, 1920-23). Jego wykładowcami byli m.in. Guido Adler, Robert Lach, Wilhelm Fischer i Egon Wellesz. Równocześnie studiował dyrygenturę u Felixa Weingartnera i Josepha Kaisera. W 1923 uzyskał tytuł doktora z zakresu muzykologii, przedstawiając pracę doktorską Über orchestrale Koloristik in den symphonischen Werken von Felix Mendelssohn-Bartholdy. Po ukończeniu studiów przebywał jeszcze w Wiedniu do lata 1924. W okresie tym pracował jako korepetytor śpiewu i dyrygent chóralny w Burgtheater. Wówczas poznał Albana Berga.
Po powrocie do Polski Józef Koffler zamieszkał na stałe we Lwowie. W latach 1924-41 nauczał harmonii, form muzycznych, instrumentacji i kompozycji (od 1928 jako profesor harmonii i kompozycji atonalnej) w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego. Jego uczniami byli m.in. Roman Haubenstock-Ramati, Czesław Halski i Jakub Mund. Od 1929 datuje się jego korespondencja z Arnoldem Schönbergiem. Dwa lata później – w 1931 – został członkiem Zarządu Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich w Warszawie, a także działał w Zarządzie Związku Polskich Muzyków Pedagogów. W latach trzydziestych jego utwory zostały docenione na forum międzynarodowym i uznane przez Międzynarodowe Towarzystwo Muzyki Współczesnej za reprezentatywne dla nowej muzyki; w 1931 Trio smyczkowe op. 10 (1928) otrzymało wyróżnienie i było wykonane w ramach IX Festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Oksfordzie, w 1933 wyróżniono i przeznaczono do wykonania na XI Festiwalu w Amsterdamie 15 Variations d’après une suite de 12 tons op. 9a na orkiestrę smyczkową (1931), a w 1938 zaprezentowano w Londynie podczas XVI Festiwalu Symfonię nr 3 op. 21 na instrumenty dęte i perkusję (ok. 1935).
W latach dwudziestych i trzydziestych obok kompozycji i pedagogiki Józef Koffler zajmował się także krytyką i publicystyką muzyczną. Od 1926 do 1939 był redaktorem naczelnym "Orkiestry", a w latach 1936-37 także "Echa". Jego artykuły o muzyce współczesnej ukazywały się również w takich pismach i gazetach, jak "Muzyk Wojskowy", "Kwartalnik Muzyczny", "Muzyka Współczesna" czy "Express Wieczorny".
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 Józef Koffler objął katedrę kompozycji i został prorektorem nowoutworzonego we Lwowie – po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną – Państwowego Konserwatorium im. Mykoły Łysenki. Otrzymał również tytuł naukowy profesora, przyznany mu przez wyższą komisję atestacyjną w Moskwie i zaczął udzielać się czynnie w życiu muzycznym sowieckiego Lwowa. W 1939 wstąpił do Związku Kompozytorów Ukrainy Radzieckiej, gdzie pełnił funkcję sekretarza. W latach 1939-41 współorganizował wiele wydarzeń kulturalnych, m.in. w 1940 brał udział w organizacji koncertów w Kijowie w ramach wyjazdowej sesji Komitetu Organizacyjnego Związku Kompozytorów Radzieckich, zorganizował tam także „Dekadę Muzyki i Estrady Radzieckiej”. W 1941 był współorganizatorem koncertu Radiokomitetu Ukraińskiego i koncertów z okazji II Zjazdu Kompozytorów Ukrainy Sowieckiej.
W 1941 roku, kiedy niemieckie wojsko wkroczyło do Lwowa, Józef Koffler wraz z żoną i synem został wywieziony do getta w Wieliczce. Dalsze jego losy i okoliczności śmierci nie są znane. Prawdopodobnie zmarł na początku roku 1944 w okolicach Krosna, gdzie ukrywał się po likwidacji wielickiego getta, rozstrzelany razem z rodziną przez hitlerowców.

Kompozycje

Pieśni na sopran i fortepian op. 1 (1917)

Chanson slave na fortepian (1918?)

Żydowskie pieśni ludowe na fortepian (1920?)

Salzburg! Salzburg! pieśń z Siengspielu Mozart Juliusa Wilhelma i Paula Franka w opracowaniu na głos wysoki i fortepian (1923?)

Czterdzieści polskich pieśni ludowych op. 6 na fortepian (1925)

Cztery polskie pieśni ludowe na sopran (tenor) i fortepian (1925)

Musique de ballet op. 7 na fortepian (1926)

Musique. Quasi una sonata op. 8 na fortepian (1927)

Quinze variations d’après une suite de douze tons op. 9 pour piano (1927)

Streichtrio Op. 10 (1928)

Symphonie Nr 1 op. 11 na małą orkiestrę (1930)

Sonatine op. 12 pour piano (1930)

Quinze variations d’après une suite de douze tons op. 9a na orkiestrę smyczkową (1931)

Die Liebe op. 14 kantata na głos, klarnet, altówkę i wiolonczelę (1931)

Cztery utwory dla dzieci na fortepian (1931)

Concerto pour piano op. 13 (1932)

Alles durch M. O. W. op. 15 balet w jednej odsłonie na dwa głosy solowe (sopran i baryton), chór mieszany, orkiestrę i zespół choreograficzny (1932)

Sonata na wiolonczelę i fortepian (1932?)

Symphonie Nr 2 op. 17 na małą orkiestrę (1933)

Kwartet smyczkowy op. 20 (1934)

Kolędy polskie na chór mieszany (1934-36)

Quatre poèmes op. 22 na głos i fortepian (1935)

Variations sur une valse de Johann Strauss op. 23 na fortepian (1935)

Symphonie Nr 3 op. 21 na instrumenty dęte i perkusję (1935)

Suita polska op. 24 na małą orkiestrę (1936)

Koncert skrzypcowy (1936)

Capriccio op. 18 na skrzypce i fortepian (1936?)

Mała suita według J. S. Bacha na orkiestrę (1937?)

Symphonie Nr 4 op. 26 na wielką orkiestrę (1940)

Szkice ukraińskie op. 27 na kwartet smyczkowy (1941?)

Literatura

Gołąb Maciej, Koffler Józef, w: Komponisten der Gegenwart (Hg. Hanns-Werner Heister, Walter-Wolfgang Sparrer), edition text + kritik, München 1992-

Gołąb Maciej, Józef Koffler, Musica Iagellonica, Kraków 1995

"Muzyka" 1996 nr 2 [numer poświęcony J. Kofflerowi], .

Gołąb Maciej, Koffler Józef, w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej) t. “klł”, PWM, Kraków 1997

Gołąb Maciej, Koffler Józef, w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Second Edition (ed. Stanley Sadie), vol. 13, Macmillan Publishers Limited, London 2001

Schaeffer Bogusław, O muzyce fortepianowej Kofflera, "Muzyka21" 2006 nr 5, s.24-26

Gołąb Maciej, Garść informacji o Józefie Kofflerze i jego rodzinie z ksiąg metrykalnych gminy żydowskiej w Stryju, "Muzyka" 2007 nr 2, s.61-73

Milewska Hanna, Józef Koffler, dwanaście tonów do Europy, "Hi-Fi i Muzyka" 2009 nr 5, s.95-98

Polmic

Rynek Starego Miasta 27
00-272 Warszawa
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

tel: +48 785 370 000

Wsparcie projektu

Modernizacja strony odbywa się dzięki wsparciu Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II.

Logo Ministerstwa NiSW program Nauka dla społeczeństwa

Nasze social media



© All rights reserved. POLMIC
Do góry