kompozytor, muzykolog, pedagog i publicysta; ur. 28 listopada 1896, Stryj (Austro-Węgry); zm. prawdopodobnie w 1944 koło Krosna. W latach 1910-14 uczył się w Gimnazjum w Stryju. Pobierał również prywatne lekcje harmonii, kontrapunktu i gry na fortepianie. Od 1914 do 1923 – z czteroletnią przerwą na służbę wojskową w latach 1916-20 – studiował na Uniwersytecie w Wiedniu. Początkowo uczęszczał na Wydział Prawa (1914-16), a w ramach zajęć uczelnianych także na ćwiczenia z harmonii i kompozycji do Hermanna Grädenera. Po zimowym semestrze II roku studiów przeniósł się na Wydział Filozoficzny, aby studiować muzykologię (1916, 1920-23). Jego wykładowcami byli m.in. Guido Adler, Robert Lach, Wilhelm Fischer i Egon Wellesz. Równocześnie studiował dyrygenturę u Felixa Weingartnera i Josepha Kaisera. W 1923 uzyskał tytuł doktora z zakresu muzykologii, przedstawiając pracę doktorską Über orchestrale Koloristik in den symphonischen Werken von Felix Mendelssohn-Bartholdy. Po ukończeniu studiów przebywał jeszcze w Wiedniu do lata 1924. W okresie tym pracował jako korepetytor śpiewu i dyrygent chóralny w Burgtheater. Wówczas poznał Albana Berga.
Po powrocie do Polski Józef Koffler zamieszkał na stałe we Lwowie. W latach 1924-41 nauczał harmonii, form muzycznych, instrumentacji i kompozycji (od 1928 jako profesor harmonii i kompozycji atonalnej) w Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego. Jego uczniami byli m.in. Roman Haubenstock-Ramati, Czesław Halski i Jakub Mund. Od 1929 datuje się jego korespondencja z Arnoldem Schönbergiem. Dwa lata później – w 1931 – został członkiem Zarządu Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich w Warszawie, a także działał w Zarządzie Związku Polskich Muzyków Pedagogów.
W latach trzydziestych XX wieku jego utwory zostały docenione na forum międzynarodowym i uznane przez Międzynarodowe Towarzystwo Muzyki Współczesnej za reprezentatywne dla nowej muzyki; w 1931 Trio smyczkowe op. 10 (1928) otrzymało wyróżnienie i było wykonane w ramach IX Festiwalu Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Oksfordzie, w 1933 wyróżniono i przeznaczono do wykonania na XI Festiwalu w Amsterdamie 15 Variations d’après une suite de 12 tons op. 9a na orkiestrę smyczkową (1931), a w 1938 zaprezentowano w Londynie podczas XVI Festiwalu Symfonię nr 3 op. 21 na instrumenty dęte i perkusję (ok. 1935).
W latach dwudziestych i trzydziestych ubiegłego stulecia obok kompozycji i pedagogiki Józef Koffler zajmował się także krytyką i publicystyką muzyczną. Od 1926 do 1939 był redaktorem naczelnym "Orkiestry", a w latach 1936-37 także "Echa". Jego artykuły o muzyce współczesnej ukazywały się również w takich pismach i gazetach, jak "Muzyk Wojskowy", "Kwartalnik Muzyczny", "Muzyka Współczesna" czy "Express Wieczorny".
Po wybuchu II wojny światowej w 1939 Józef Koffler objął katedrę kompozycji i został prorektorem nowoutworzonego we Lwowie – po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną – Państwowego Konserwatorium im. Mykoły Łysenki. Otrzymał również tytuł naukowy profesora, przyznany mu przez wyższą komisję atestacyjną w Moskwie i zaczął udzielać się czynnie w życiu muzycznym sowieckiego Lwowa. W 1939 wstąpił do Związku Kompozytorów Ukrainy Radzieckiej, gdzie pełnił funkcję sekretarza. W latach 1939-41 współorganizował wiele wydarzeń kulturalnych, m.in. w 1940 brał udział w organizacji koncertów w Kijowie w ramach wyjazdowej sesji Komitetu Organizacyjnego Związku Kompozytorów Radzieckich, zorganizował tam także "Dekadę Muzyki i Estrady Radzieckiej”. W 1941 był współorganizatorem koncertu Radiokomitetu Ukraińskiego i koncertów z okazji II Zjazdu Kompozytorów Ukrainy Sowieckiej.
W 1941 roku, kiedy niemieckie wojsko wkroczyło do Lwowa, Józef Koffler wraz z żoną i synem został wywieziony do getta w Wieliczce. Dalsze jego losy i okoliczności śmierci nie są znane. Prawdopodobnie zmarł na początku roku 1944 w okolicach Krosna, gdzie ukrywał się po likwidacji wielickiego getta, rozstrzelany razem z rodziną przez hitlerowców.
Strona poświęcona Józefowi Kofflerowi: https://koffler.polmic.pl/
aktualizacja: 2002 (Zespół POLMIC), 2025 (Wiktoria Antonczyk)
Jerzy Freiheiter, Józef Koffler, "Muzyka” 7-8 (1936), s. 85-86
Zygmunt Folga, Dodekafonia Józefa Kofflera, "Muzyka” 1972 nr 4, s. 65-83
Maria Zduniak, Twórczość i działalność Józefa Kofflera w okresie 20-lecia międzywojennego, Zeszyty naukowe Akademii Muzycznej we Wrocławiu, Wrocław 1983, s. 37-59
Leszek Mazepa, Okres radziecki w życiu i twórczości Józefa Kofflera, "Muzyka” 1983 nr 1, s. 67-100
Gołąb Maciej, Koffler Józef, w: Komponisten der Gegenwart (Hg. Hanns-Werner Heister, Walter-Wolfgang Sparrer), edition text + kritik, München 1992-
Gołąb Maciej, Józef Koffler, Musica Iagellonica, Kraków 1995
"Muzyka" 1996 nr 2 [numer poświęcony J. Kofflerowi]
Gołąb Maciej, Koffler Józef, w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej) t. “klł”, PWM, Kraków 1997
Gołąb Maciej, Koffler Józef, w: The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Second Edition (ed. Stanley Sadie), vol. 13, Macmillan Publishers Limited, London 2001
Schaeffer Bogusław, O muzyce fortepianowej Kofflera, "Muzyka21" 2006 nr 5, s.24-26
Gołąb Maciej, Garść informacji o Józefie Kofflerze i jego rodzinie z ksiąg metrykalnych gminy żydowskiej w Stryju, "Muzyka" 2007 nr 2, s.61-73
Milewska Hanna, Józef Koffler, dwanaście tonów do Europy, "Hi-Fi i Muzyka" 2009 nr 5, s.95-98
Michał Piekarski, A Polish Composer of Jewish Descent in Interwar Lwów. Reflections on the National and Religious Identity of Józef Koffler, „Musicology Today”, 21 (1), 2025, s. 56–67
O nas
Nasze projekty
Dusza dźwięków
Encyklopedia
Kalendarz wydarzeń
Nasze patronaty
Szukaj
