kompozytor i pedagog; ur. 20 lipca 1873, Mohylów Podolski (obecnie: Ukraina); zm. 18 lipca 1939, Zalesie k. Warszawy. Uczęszczał do szkoły muzycznej Cesarskiego Towarzystwa Muzycznego w Tyflisie (obecnie: Tbilisi), gdzie kształcił się m.in. pod kierunkiem Alfreda Kunkla i Mikołaja Ippolitowa-Iwanowa (kompozycja). Po wyjeździe do Petersburga początkowo studiował matematykę na tamtejszym uniwersytecie (1891/92) i medycynę w Wojskowej Akademii Medycznej (1893-97). W latach 1898-1902 kontynuował studia muzyczne w konserwatorium, w zakresie teorii muzyki u Augusta Bernhardta i kompozycji u Mikołaja Rimskiego-Korsakowa.
Za swoją twórczość kompozytorską otrzymał liczne nagrody i wyróżnienia. W 1902 roku uzyskał nagrodę na konkursie im. księcia K. Lubomirskiego za 10 utworów fortepianowych. Przez trzy kolejne lata był nagradzany za twórczość kameralną na konkursach kompozytorskich Petersburskiego Towarzystwa Kameralnego: w 1903 roku za I Kwartet smyczkowy, w 1904 roku za II Kwartet smyczkowy i w roku 1905 za Kwintet smyczkowy. W 1923 roku na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. A. de Smitha w Paryżu otrzymał II nagrodę za Suitę na wiolonczelę i fortepian op. 20 (wersję Suity na wiolonczelę i orkiestrę), w 1929 roku jego Fantazja kujawska na fortepian i orkiestrę uzyskała I miejsce na Konkursie Kompozytorskim im. K. Łady w Warszawie, w 1932 roku Bajka na orkiestrę op. 30 zajęła również I miejsce na Konkursie Kompozytorskim im. L. Kronenberga w Warszawie, a w roku 1935 Kołysanka na chór a cappella została wyróżniona na konkursie Polskiego Towarzystwa Śpiewackiego „Echo-Macierz” we Lwowie. W 1928 roku Maliszewski zdobył także II nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Kompozytorskim im. F. Schuberta w Genewie za dokończenie VII Symfonii Franza Schuberta. Dwukrotnie otrzymał również Państwową Nagrodą Muzyczną: w 1931 roku za operę-balet Syrena i w 1938 roku za Koncert fortepianowy op. 27.
Oprócz działalności kompozytorskiej intensywnie zajmował się pedagogiką. W latach 1908-21 związany był ze szkołą Cesarskiego Rosyjskiego Towarzystwa Muzycznego w Odessie, gdzie pełnił funkcję dyrektora, wykładał kompozycję, harmonię i kontrapunkt oraz dyrygował tamtejszą orkiestrą. W 1913 roku znalazł się w gronie inicjatorów utworzenia z niej Konserwatorium (obecnie: Państwowa Akademia Muzyczna im. Antoniny Nieżdanowej), którego był pierwszym rektorem oraz profesorem kompozycji.
W 1921 roku przyjechał do Polski. Początkowo uczył matematyki i śpiewu, a potem pełnił również funkcję dyrektora w gimnazjum w Otwocku (k. Warszawy). W latach 1921-25 i 1931-39 był profesorem kompozycji i form muzycznych w Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. W latach 1925-27 pracował jako dyrektor Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, a w 1929 roku wykładał w działającej przy stowarzyszeniu Wyższej Szkole Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. W latach 1927-34 sprawował także funkcję naczelnika sekcji muzyki w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. Wśród jego uczniów byli tak wybitni artyści, jak m.in. Mykoła Wilinskij, Stefan Kisielewski, Witold Lutosławski, czy Henryk Swolkień.
W 1927 roku był współorganizatorem i przewodniczącym Jury I Konkursu Chopinowskiego w Warszawie. W 1934 roku wraz z M. Idzikowskim założył Instytut Fryderyka Chopina (obecnie: Towarzystwo im. Fryderyka Chopina).
Był członkiem Polskiego Stowarzyszenia Muzyków Pedagogów oraz twórcą i przewodniczącym (od 1931 roku) Sekcji im. Mieczysława Karłowicza w Warszawskim Towarzystwie Muzycznym. Dwukrotnie wyróżniony został Nagrodą Państwową (1931, 1939).
Anna Iwanicka-Nijakowska (styczeń 2013)
Bitwa Racławicka do słów T. Lenartowicza na chór mieszany a cappella; wersja II z fortepianem
Cztery pieśni do słów L. Staffa i B. Ostrowskiej na głos i fortepian; wersja II na głos i orkiestrę
Królestwo ballada do słów L. Staffa na sopran, tenor i chór męski; wersja II na 2 głosy solowe i chór mieszany
Miniatury op. 16 na fortepian
Miniatury op. 4 na fortepian
Miniatury op. 5 na fortepian
Noc czerwcowa do słów L. Staffa na chór męski; wersja II na chór mieszany
Serenada op. 21 na skrzypce i fortepian
Sześć pieśni do słów L. Staffa na głos i fortepian; wersja II na głos i orkiestrę
Sonata G-dur op. 1 na skrzypce i fortepian (przed 1902)
Wielka kantata biblijna na głosy solowe, chór i orkiestrę (1902)
I Symfonia g-moll op. 8 (1902)
Uwertura radosna D-dur op. 11 (ok. 1902)
Polonez pamięci Chopina na orkiestrę (ok. 1902-03)
I Kwartet smyczkowy F-dur op. 2 (przed 1903)
II Symfonia A-dur op. 12 (1903)
Kwintet smyczkowy d-moll op. 3 (przed 1904)
Czeremcha pieśń do słów W. Żukowskiego na głos i fortepian; wersja II na głos i orkiestrę (1904)
W Lignoreria pieśń do słów W. Żukowskiego na głos i fortepian; wersja II na głos i orkiestrę (1904)
Chmura do słów A. Puszkina na kwartet wokalny i fortepian (1904)
II Kwartet smyczkowy C-dur op. 6 (przed 1905)
III Symfonia c-moll op. 14 (1907)
Step pieśń do słów W. Żukowskiego na głos i fortepian; wersja II na głos i orkiestrę (1908)
III Kwartet smyczkowy Es-dur op. 15 (przed 1914)
Suita op. 20 na wiolonczelę i orkiestrę; wersja II na wiolonczelę i fortepian (1923)
IV Symfonia D-dur op. 21 poświęcona „Odrodzonej i Odnalezionej Ojczyźnie” (1925)Z niwy polskiej suita na tematy polskie na orkiestrę (1925)
Syrena opera-balet w 4 aktach (1927)
Fantazja kujawska g-moll op. 25 na fortepian i orkiestrę (ok. 1929)
Legenda op. 31 poemat symfoniczny (ok. 1930)
Boruta opera-balet (1930)
Suita diabelska z opery-baletu Boruta (1930)
Suita polska z opery-baletu Boruta (1930)
Missa Pontificalis op. 28 na sopran, alt, tenor, bas, chór i orkiestrę, dedykowana Piusowi XI (1930)
Requiem op. 29 na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę (1930)
Koncert fortepianowy b-moll op. 27 (ok. 1930-31)
Bajka op. 30 na orkiestrę (przed 1932)
Kołysanka na słów L. Staffa na chór męski (lub chór mieszany) z kotłami i talerzami ad libitum (ok. 1935)
Królewna Basia op. 33 wariacje do słów J. Gillowa na sopran i orkiestrę (1936)
Paja-Stach Jadwiga, Maliszewski Witold, w: Encyklopedia Muzyczna PWM (część biograficzna pod red. Elżbiety Dziębowskiej), t. „m”, PWM, Kraków 2000
Chylińska Teresa, Maliszewski Witold, in: The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Second Edition (ed. Stanley Sadie), vol. 15, London 2001
Baculewski Krzysztof, Maliszewski Witold, w: Kompozytorzy polscy 1918-2000 (pod red. Marka Podhajskiego), tom II Biogramy, Akademia Muzyczna im. Fryderyka Chopina w Warszawie / Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Warszawa / Gdańsk 2005
Leksykon polskich muzyków pedagogów urodzonych po 31 grudnia 1870 roku (pod red. Katarzyny Janczewskiej-Sołomko), Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008
Rynek Starego Miasta 27
00-272 Warszawa
e-mail:
tel: +48 785 370 000
Modernizacja strony odbywa się dzięki wsparciu Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu Nauka dla społeczeństwa II.