Muzyka epifaniczna , Baird Tadeusz

Krótki utwór symfoniczny, napisany w l. 1962-63. Tytuł utworu jest rezultatem próby przetransponowania na muzykę „metody” konstrukcyjnej, która jest w literaturze „wynalazkiem” Jamesa Joyce'a i którą stosuje on konsekwentnie, poczynając od młodzieńczych Epifanii aż po Finnegans Wake.

Tak więc Muzyka epifaniczna to szereg (połączonych w nieprzerwaną całość) krótkich, impresyjnych szkiców o improwizacyjnym charakterze, to seria migawkowych, omalże mimowolnych manifestacji emocjonalnych. Nie istnieje w tym utworze żaden z góry założony schemat formalny i jedynym wyznacznikiem formy są szybko przemijające "przypływy i odpływy" wzruszenia. Muzyka epifaniczna jest więc i pod względem formalnym liryczna w duchu tego, co o formie lirycznej mówi James Joyce. Oto jego słowa: „...forma liryczna, w której artysta przedstawia obraz w bezpośrednim stosunku do siebie... jest najprostszym wcieleniem chwilowego wzruszenia, które człowiek bardziej odczuwa niż siebie samego, podmiot tego wzruszenia...”