Bargielski Zbigniew - Trigonalia, Koncert na skrzypce i orkiestrę, Requiem (PRCD080)

Zbigniew Bargielski, kompozytor pochodzący z Łomży, absolwent katowickiej Akademii Muzycznej w klasie Bolesława Szabelskiego, wychowanek Nadii Boulanger, dziś, po długoletnim pobycie w Wiedniu, jest wykładowcą kompozycji w dwóch akademiach muzycznych w kraju – w Bydgoszczy i Krakowie oraz nieustannie zajmuje się komponowaniem. Jego utwory łatwo zapadają w pamięć, a na niezwykle charakterystyczny styl, którego głównym znakiem rozpoznawczym jest liryzm połączony z subtelną ekspresją uzyskiwaną przede wszystkim poprzez uwypuklenie elementu kolorystycznego, ma wpływ od lat stosowana przez Bargielskiego własna koncepcja systemu „centrowego”. Jej zasadą jest organizacja meliki, a niekiedy również rytmiki i barwy wokół wyodrębnionych, dominujących dźwięków, które funkcjonują jako centra dla poszczególnych segmentów formy. Pomysł ten znajdujemy we wszystkich trzech prezentowanych na płycie utworach.
Koncert skrzypcowy z 1975 roku, skomponowany za namową wybitnej skrzypaczki Wandy Wiłkomirskiej i jej dedykowany, porusza wyrazistą ekspresją i głęboką emocjonalnością, uzyskaną przez zestawienie lirycznej partii solisty z dramatyczną partią orkiestry. W Trigonaliach na gitarę, akordeon, perkusję i orkiestrę kameralną z 1994 roku, kompozycji napisanej dla córki kompozytora – gitarzystki Konstancji Furch-Bargielskiej, akordeonisty Zbigniewa Koźlika i perkusisty Stanisława Skoczyńskiego, koncepcja systemu „centrowego” zadecydowała o niezwykłej brzmieniowości utworu, „mieniącego się barwami kalejdoskopu” – jak wyraził się o Koncercie sam twórca. Utwór ten, skomponowany na zamówienie Polskiego Radia, otrzymał w 1995 roku rekomendację Międzynarodowej Trybuny Kompozytorów UNESCO w Paryżu. Z kolei zamykające płytę Requiem z lat 1991-92 jest rodzajem refleksji kompozytora na temat egzystencji ludzkiej, jej cykliczności – od rozwoju po apogeum, od apogeum po zanikanie, śmierć. Jednak granice pomiędzy trzema częściami utworu – narodzinami, tęsknotą i spełnieniem – są zatarte, bo – jak sam Bargielski komentuje – każdy słuchacz może je dowolnie interpretować, a początkowy i końcowy akord są prawie identyczne, niosąc nadzieję, że koniec może być jednocześnie początkiem. W Requiem obecne są zatem motywy zarówno przepełnione melancholią, czasem niepokojące, mroczne, jak i pogodne, wręcz radosne.
Warto dodać, że rejestracje wszystkich trzech prezentowanych kompozycji w wykonaniu orkiestr radiowych – Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Polskiej Orkiestry Radiowej pod batutą Wojciecha Michniewskiego to nagrania premierowe.