Dziadek Andrzej. Piano Music (AP 0215)

Pierwsza w katalogu firmy Acte Préalable monograficzna płyta Andrzeja Dziadka poświęcona została jego muzyce fortepianowej, stanowiącej istotną część w dorobku śląskiego kompozytora i pedagoga. Instrument ten jest artyście szczególnie bliski, z racji choćby ukończonej szkoły muzycznej II stopnia w zakresie gry na fortepianie. I chociaż na studiach poświęcił się wyłącznie kompozycji, to w wielu swych utworach łączy obie umiejętności – praktyczną wiedzę o możliwościach brzmieniowych i technicznych instrumentu z doskonale opanowanym warsztatem kompozytorskim. Udowodnił to już pisząc w 1979 roku – zatem jeszcze zanim rozpoczął studia – swój pierwszy (oficjalnie wymieniany) utwór: fortepianowe Aforyzmy.

Sześć kompozycji, które prezentowane są na płycie, pochodzi z rozległego okresu prawie dwudziestu lat. Uszeregowane chronologicznie dobrze obrazują krystalizowanie się indywidualnego stylu kompozytorskiego Andrzeja Dziadka – od najwcześniejszych Dwóch bagateli z 1991 roku po najnowsze Wariacje na temat „Preludium A-dur” Fryderyka oraz Koncert na fortepian i orkiestrę, oba skomponowane w 2010 roku z okazji przypadającego wówczas Roku Fryderyka Chopina. Pomiędzy nimi powstały: w 2001 roku – Nokturn, w 2004 – miniatura ilustrująca brzmienie tytułowych dzwonów kościelnych, a w latach 2008-2009 – aforystyczne Trzy utwory na 4 ręce. We wszystkich prezentowanych kompozycjach uderzające są dwie cechy: po pierwsze – wyraźne inspiracje klasyczno-romantyczną twórczością fortepianową Beethovena, Brahmsa, czy Chopina (stąd również wiele mówiące tytuły – bagatele, nokturn, wariacje na temat, koncert solowy), a po drugie – wypracowana przez kompozytora własna technika „Klanggestalt”, polegająca na wyselekcjonowaniu pojedynczych dźwięków, które stają się podstawą przebiegów melodycznych i harmoniki w całym utworze. Muzyka Andrzeja Dziadka, przy całej swojej aforystyczności i „ażurowości” faktury, jest niezwykle emocjonalna, momentami dramatyczna i mroczna (I część Trzech utworów, zatytułowana Dzwony o zmierzchu, finał Koncertu fortepianowego), innym razem przeniknięta atmosferą zadumy, czy wręcz nierealności (pierwsza Bagatela, II i III część Trzech utworów, Nokturn, Wariacje na temat „Preludium A-dur”, II część Koncertu).

Wśród artystów, którzy zostali zaproszeni do nagrania prezentowanych utworów, znaleźli się najbardziej uznani pianiści ostatnich lat – Gabriela Szendzielorz, z myślą o której powstał Nokturn, Dzwony i Trzy utwory, Andrzej Jungiewicz i Magdalena Lisak oraz Zbigniew Raubo, który był pierwszym wykonawcą obu prawykonań Koncertu fortepianowego: wersji I – z 2007 roku i wersji II – z roku 2010 (na płycie zarejestrowana została druga, będąca nagraniem koncertu podczas XIV Śląskich Dni Muzyki Współczesnej w dniu 23 października 2010 roku).
 

Anna Iwanicka-Nijakowska (2013)