Pękiel Bartłomiej. Msze i motety (DUX 0726)

Twórczość Bartłomieja Pękiela, jednego z najwybitniejszych kompozytorów polskich XVII wieku, obejmuje przede wszystkim muzykę religijną – wokalną i wokalno-instrumentalną. Wśród niej do najcenniejszych zabytków muzycznych zaliczane są obie prezentowane na płycie msze, napisane przez kompozytora specjalnie dla ówczesnej kapeli rorantystów, działającej przy Katedrze na Wawelu – uznawana za najwybitniejszą polską mszę barokową Missa pulcherrima (Msza najpiękniejsza) i Missa brevis. Obie kompozycje wyróżnia wyjątkowa inwencja melodyczna, mistrzostwo w zakresie techniki polifonii i kontrapunktu (imitacje, podwójne fugi na zakończenie Credo) oraz budowy – części mszy wiąże w całość wspólna myśl muzyczna, rodzaj głównego tematu rozpoczynającego każdą z nich. Pękiel stosuje również środki retoryki, jak charakterystyczne skoki interwałowe czy ornamenty, wymownie podkreślające znaczenie słów. Płytę zamyka pięć motetów, utrzymanych w stylu typowym dla późnego renesansu – stile antico: polifoniczny Sub tuum praesidium (Pod Twoją obronę), Ave Maria oraz trzy skomponowane do tekstów sekwencji bożonarodzeniowych – Salvator orbis (Zbawca świata), Magnum nomen Domini (Wielkie imię Pana) i Resonet in laudibus (Brzmi pochwałami).

Wykonawcą prezentowanych kompozycji Bartłomieja Pękiela jest jeden z najwybitniejszych polskich zespołów wokalnych, specjalizujących się przede wszystkim w wykonawstwie muzyki dawnej – Il Canto pod dyrekcją Michała Straszewskiego. W swoim dorobku fonograficznym posiada sześć płyt, m.in. nagranie dzieł wszystkich Wacława z Szamotuł, Msze staropolskie, Psalmy Mikołaja Gomółki i Madrygały Monteverdiego.

Anna Iwanicka-Nijakowska (2010)