Tansman Aleksander. Utwory na orkiestrę (DUX 0542)

Cztery zarejestrowane na płycie utwory orkiestrowe Aleksandra Tansmana to zaledwie ułamek z jego bogatej spuścizny kompozytorskiej obejmującej kilkaset pozycji. Niemniej każdy z nich wiąże się z innymi okolicznościami powstania, przypomina inny epizod z życia artysty, którego biografia wypełniona jest niezliczonymi kontaktami z najwybitniejszymi postaciami muzyki z całego świata. Wariacje na temat Frescobaldiego z 1937 roku są owocem fascynacji kompozytora twórczością Igora Strawińskiego, którego kilka lat później miał okazję poznać i zaprzyjaźnić się z nim podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych. Utwór wykorzystuje melodię słynnej Aria detta la Frescobalda Girolamo Frescobaldiego i wyraźnie nawiązuje do muzyki włoskiego baroku, choć z perspektywy współczesności. Geneza napisanej dwa lata później IV Symfonii wiąże się z osobą żony Tansmana, pianistki francuskiej – Colette Cras-Tansman, której dedykowane zostało Adagietto, utwór włączony następnie do cyklu jako część druga. W kompozycji odnajdujemy zarówno fragmenty liryczne, jak i pełne napięć, dynamizmu i witalności, przywodzące skojarzenia z muzyką Paula Hindemitha, artysty, którego kompozytor miał okazję poznać przed II wojną światową w Paryżu. Z kolei nawiązujące do rodzimego folkloru Cztery tańce polskie z 1931 roku zadedykowane zostały paryskiej Orchestre des Concerts Pasdeloup i jej dyrektorowi – Rhené-Baton. Na suitę tę złożyła się żwawa polka, liryczny kujawiak, melancholijna dumka i rytmiczny oberek. Płytę wieńczy krótka nastrojowa miniatura z cyklu Dwa chorały Jana Sebastiana Bacha z 1939 roku, której pierwowzorem był znany chorał lipskiego kantora – Nun komm der Heiden Heiland (BWV 599).
Wszystkie kompozycje zawarte na płycie wykonuje Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podlaskiej w Białymstoku pod batutą Marcina Nałęcza-Niesiołowskiego, zespół, który w ostatnich latach zyskuje coraz większą popularność. W sierpniu 2005 roku, na trzy miesiące przed nagraniem niniejszej płyty, muzycy z Białegostoku wystąpili na uroczystym koncercie w Parlamencie Europejskim w Brukseli, inaugurując europejskie obchody 25-tej rocznicy powstania „Solidarności”.