Od emocji do merytoryki

Jakie cechy powinny charakteryzować krytyka muzycznego? Jakie cechy powinna posiadać recenzja? Od czego zacząć, przystępując do recenzowania wydarzeń muzycznych? O tym w środę, 13 marca 2013 roku, w kameralnym gronie rozmawiali uczestnicy spotkania warsztatowego. Była to część projektu REC.enzje organizowanego przez szczecińską Filharmonię.

Swoją wiedzą i doświadczeniem z uczestnikami podzielili się dziennikarze i publicyści muzyczni: Roman Kraszewski, Konrad Wojtyła i Daniel Źródlewski. Każdy z prowadzących skupił się na omówieniu bliskiego i znanego mu medium, kolejno: prasa, radio i telewizja. W ten sposób uczestnicy – głównie studenci szczecińskich uczelni – mogli poznać podstawowe zasady przygotowywania różnych form recenzji muzycznych.

Subiektywizm i uczciwość
Uczestników spotkania powitała Dorota Serwa, dyrektor szczecińskiej Filharmonii. Nawiązując do idei projektu REC.enzje, podkreśliła, że spotkanie warsztatowe to przede wszystkim zachęta do wyrażania własnych odczuć związanych z muzyką. Wskazała także na silną potrzebę, potwierdzaną przez różne środowiska, ożywienia sztuki recenzenckiej.
Pierwszą część spotkania poprowadził Roman Kraszewski, muzyk, wieloletni recenzent i publicysta muzyczny. Razem z uczestnikami zastanawiał się co powinno charakteryzować krytyka muzycznego. Padły ważne określenia, między innymi: muzykalność, wykształcenie, erudycja. Znawstwu muzycznemu musi jednak towarzyszyć wrażliwość i zdolność odczuwania wrażeń estetycznych. Roman Kraszewski przytoczył kilka przykładowych tekstów, które zostały zamieszczone w Antologii polskiej krytyki muzycznej XIX i XX wieku. W ten sposób przemówił do uczestników językiem prawie zapomnianym, a jakże wymownym i pełnym emocji. Jeżeli nawet język wydał się archaiczny, to zasady omówione w tych tekstach są ponadczasowe.

Odpowiedzialność za słowo
Ponadczasowości pewnych zasad dowiodła druga część spotkania, którą poprowadził Konrad Wojtyła, poeta, krytyk literacki i dziennikarz radiowy. On także sięgnął po pozycję książkową – już bardziej współczesną uczestnikom spotkania - Biblię dziennikarstwa. I ponownie okazało się jak ważne są wiedza, znajomość kontekstu oraz podglądanie tego, co robią inni recenzenci. Wszystko po to, aby wiedzieć po co piszemy daną recenzję. Obaj prowadzący zwrócili także uwagę na odpowiedzialność jaka leży na krytyku – w stosunku do recenzowanego dzieła, jak i artysty.
Jak ważne jest świadome tworzenie relacji z wydarzenia muzycznego, podkreślał Daniel Źródlewski, wieloletni dziennikarz i prezenter telewizyjny. Podjął on pewną grę, zabawę z uczestnikami, którzy wcielali się w role poszczególnych osób wypowiadających przed kamerą: słuchaczy, muzyków, krytyków. Potem wspólnie przystąpili do układania wyimaginowanego materiału telewizyjnego. Wtedy też okazało się jak odpowiedzialnie musi działać dziennikarz, aby oddać rzetelnie sens wypowiedzi.

Kameralne spotkanie trwało ponad trzy godziny. Zdaje się ono być dopiero wstępem do dalszej pracy. Uczestnicy zgodnie wyrazili chęć i potrzebę zdobywania muzycznej wiedzy i kompetencji. Szczecińska Filharmonia już myśli nad kolejną odsłoną spotkań warsztatowych.

Projekt REC.enzje można śledzić na bieżąco na blogu www.recenzjeprojekt.blogspot.com