Współczesna opera polska w ekstremalnej technologii

Polskie Wydawnictwo Muzyczne wydało pod swoją fonograficzną firmą ANAKLASIS trzy pozycje w serii „Images”. Zaplanowana ona jest jako forum prezentacji najważniejszych dzieł scenicznych ostatnich lat.

Na pierwszy ogień poszły utwory Aleksandra Nowaka Ahat-ilī – siostra bogów (ANA 001 AV), Agaty Zubel Bildbeschreibung (ANA 002 AV) i Andrzeja Krzanowskiego Audycja V (ANA 003 AV), których prawykonania były ważnymi wydarzeniami kulturalnymi na festiwalach czy to „Warszawskiej Jesieni”, czy „Sacrum profanum”. To nowe przedsięwzięcie PWM jest szczególne, bo każda rejestracja spektaklu operowego dopełniona jest filmem dokumentalnym o kompozytorze, zrealizowanym we współpracy z Telewizją Polską. Partnerów współpracujących z PWM przy realizacji tych produkcji jest więcej, wśród nich także Związek Kompozytorów Polskich. Zwracam szczególną uwagę na rejestrację Audycji V Andrzeja Krzanowskiego, która miała swoją właściwą premierę dopiero po czterdziestu jeden latach od skomponowania, a dwa lata później została wydana na płytach (co pozwala zachować kryterium prezentacji „najważniejszych dzieł scenicznych ostatnich lat”). Mimo to nie straciła świeżości.

Ta cenna inicjatywa PWM, prawdziwy rarytas nie tylko dla koneserów muzyki współczesnej, ale i dla zwykłych melomanów, ma jedno poważne ograniczenie. Wszystkie trzy pozycje zarejestrowane zostały na płytach blu-ray. Technologia blu-ray, zapewniająca wyższą jakość zapisu i odtwarzanie oraz istotnie większą pojemność płyt, miała zastąpić format DVD. Tymczasem po kilkunastu latach od wprowadzenia na rynek płyty blu-ray, wymagające do zapisu i odtworzenia specjalnych odtwarzaczy wykorzystujących lasery wytwarzające światło niebieskie, a właściwie fioletowe (płyty CD są zapisywane światłem podczerwonym, a DVD czerwonym) pozostają dość rzadkim dobrem. Warto dodać, że na początku lat 90-tych ubiegłego stulecia w Instytucie Wysokich Ciśnień PAN w Warszawie opracowana została technologia otrzymywania kryształów azotku galu o bardzo wysokiej jakości strukturalnej, dzięki czemu dziesięć lat później opanowano w Japonii produkcję laserów niebieskich wykorzystanych w formacie blu-ray. Ponadto rozwój rynkowy płyt blu-ray pozostaje pod znakiem zapytania wobec dynamicznego wzrostu sprzedaży filmów i muzyki przez Internet. Losy płyty kompaktowej CD nie pozostawiają tu wątpliwości.

Niezależnie od tych wszystkich okoliczności trzy płyty serii „Images” PWM-owskiej firmy ANAKLASIS będą dla muzykalnych posiadaczy odtwarzaczy blu-ray nie lada gratką.

Mieczysław Kominek