Egon Joseph Wellesz (* 21 października 1885 w Wiedniu; † 8 listopada 1974 w Oxfordzie) był austriacko-brytyjskim kompozytorem i muzykologiem. Rodzina Wellesza pochodziła z węgierskiej części monarchii habsburskiej. Wellesz w roku 1904 rozpoczął studia prawnicze na Uniwersytecie w Wiedniu, przeniósł się jednak po roku do Instytutu Muzykologii do Guido Adlera. Równolegle studiował kontrapunkt u Arnolda Schönberga, jako jeden z jego pierwszych prywatnych uczniów. W roku 1908 ukończył studia u Adlera pracą n.t. włoskiego kompozytora Giuseppe Bonno (1711-1788). W ramach projektu „Pomniki Sztuki dźwiękowej w Austrii” wydał nowe opracowanie opery Constanza e fortezza Johanna Josepha Fuxa. Wellesz szybko stał się uznanym znawcą opery barokowej. Niebawem jednak zmienił zainteresowania, zaczął się zajmować badaniami nad muzyką bizantyńską i był pierwszym, któremu się udało rozszyfrować średniowieczny bizantyński zapis nutowy. W roku 1920 napisał pierwszą biografię Schönberga. W 1922 roku wraz z Rudolfem Réti założył Międzynarodowe Towarzystwo Muzyki Współczesnej (IGNM). W latach 1911-1915 był docentem w Instytucie Muzykologii i wykładowcą historii muzyki w Konserwatorium Miasta Wiednia. Od 1929 roku był profesorem muzykologii na Uniwersytecie Wiedeńskim. Jako Żyd, monarchista i autor muzyki „odmiennej“, Wellesz musiał emigrować z Austrii w roku 1938 i uciekł przez Amsterdam do Anglii. Tu miał okazję współpracować nad redakcją renomowanego Grove’s Dictionary of Music and Musicians, wykładał w Cambridge i w 1939 roku został powołany do Lincoln College w Oxfordzie, gdzie już w 1932 roku został mianowanym doktorem h. c. – jako pierwszy austriacki kompozytor po Józefie Haydnie. W roku 1940, wspólnie z innymi uchodźcami z Austrii i Niemiec, został na kilka miesięcy internowany na wyspie Isle of Man, potem jednak mógł wrócić do swoich zajęć w Oxfordzie. Po otrzymaniu obywatelstwa brytyjskiego w 1946 roku, został uhonorowany kilkoma oznaczeniami przez miasto Wiedeń i Republikę Austriacką. Mimo tego nie doczekał się propozycji powrotu na Uniwersytet Wiedeński. W 1972 roku gwałtowny wylew zakończył jego aktywność twórczą w wieku 87 lat. Zmarł w nocy z 8 na 9 listopada 1974 roku w Oxfordzie, jego grób honorowy znajduje się na Wiedeńskim Cmentarzu Centralnym (grupa 32 C, nr 38).
Back
|
