A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | Ł | M | N | O | P | R | S | T | U | W | Y | Z |
Jacek Urbaniak,
oboista, flecista (flet prosty) i kompozytor; ur. 12 października 1949, Warszawa. W 1974 ukończył studia w zakresie gry na oboju (pod kierunkiem Alfa Nilsona) i flecie prostym (u Clasa Pehrsona), które odbył w Kungliga Musikhögskolan w Sztokholmie. Następnie był oboistą Opery w Oslo, Warszawskiej Opery Kameralnej i Orkiestry Filharmonii Narodowej w Warszawie. aktualizacja: wrzesień 2009 Strona internetowa artysty: www.arsnovapolonia.eu twórczośćJacek Urbaniak należy do pionierów polskiego ruchu wykonawstwa muzyki dawnej w duchu epoki, który włączył się w europejski i światowy nurt odrodzenia twórczości sprzed wieków w jej autentycznym kształcie technicznym i estetycznym. Nigdy jednak nie traktował utworów z czasów średniowiecza czy renesansu jako obiektów muzealnych, wobec których trzeba zachować szczególną „ostrożność”. Dawne epoki były dla niego zawsze źródłem muzyki żywej, którą można wciąż na nowo interpretować, biorąc wszakże pod uwagę swoiste kanony estetyczne obowiązujące przed wiekami. Taka postawa budziła nieraz sprzeciw purystów, podobała się jednak zazwyczaj publiczności. Bohdan Pociej pisał w roku 1992 w magazynie „Studio”:„Jacek Urbaniak jest dziś jedną z głównych postaci związanych z wykonawstwem muzyki dawnej w Polsce. Skupił wokół siebie najzdolniejszych polskich instrumentalistów i najlepszych wokalistów. Ich kreacje wykonawcze przenika duch młodości, wyczuwa się go w grze i śpiewie: rozmach, dynamika, świeżość, dawność przeniknięta nowym życiem, na nowo aktualizowana. To właśnie zachwyciło mnie parę lat temu, kiedy w warszawskim Teatrze Wielkim usłyszałem po raz pierwszy na żywo zespół Jacka Urbaniaka w repertuarze średniowiecznym. Gotów byłem puścić mimo uszu drobne niedociągnięcia, niedopracowania. Podoba mi się zwłaszcza gra instrumentalistów: jest ona zawsze piękna, czuje się w niej rozsmakowanie w stylach średniowiecza i renesansu. Ich interpretacje wydobywają dźwiękowe piękno z często skąpego zapisu, przywracają do życia muzyczny zabytek. Bliski mi jest ten rodzaj interpretacji, bowiem podobnie odczuwam dawną muzykę: oczekuję od niej szczególnego piękna; piękna, które coś znaczy, coś mi mówi. Muzycy z zespołu Urbaniaka uchwycili już tę mowę sprzed wieków. (...) Jacek Urbaniak jest artystą o ogromnej wyobraźni artystycznej, wyróżniającej go spośród wszystkich polskich interpretatorów muzyki dawnej. Ma szczególną zdolność syntezy - kompleksową i złożoną, muzyczną i zarazem muzykę (w wąskim znaczeniu) przerastającą. Wysoka zdolność (dar) kreowania obrazów muzycznych jednoczy się ze szczególną intuicją historyczną, darem wczuwania się w daną epokę, jej klimat duchowy i aurę emocjonalną, koloryt życia codziennego. Wyobraźnia (i inwencja) mistrzów interpretacji dawnych stylów muzycznych dzisiaj jest podobna do wyobraźni malarskiej, poetyckiej, teatralnej, filmowej... Płyta zespołu „Ars Nova” z El llibre vermell daje mi obraz średniowiecznych pielgrzymów zbierających się wokół hiszpańskiego sanktuarium Maryjnego, rozmodlonych, ale i roztańczonych, tańcem wyrażających swoją radość życia, jak i odwieczny lęk przed śmiercią; w znamienny dla średniowiecza sposób profanum wplata się w przestrzeń uświęconego miejsca... Dla Jacka Urbaniaka uprawianie muzyki dawnej to twórczość analogiczna do twórczości kompozytora. Rola wykonawcy nie ogranicza się tu do wiernego odczytania zapisu, bowiem ingeruje on w najgłębszą materię dzieła, współtworzy je według swojej wiedzy, umiejętności i fantazji. I ja tak rozumiem rolę wykonawcy w muzyce dawnej, uświadomiłem sobie to w pełni nie tak dawno, parę miesięcy temu, słuchając Savallowskich pieśni średniowiecznej Katalonii. Muzyka dawna jako Twórczość. To jest temat do odrębnego artykułu.” Dzisiaj Jacek Urbaniak jest muzykiem na polu wykonawstwa muzyki dawnej okrzepłym. Ale wciąż wraz ze swym zespołem zaskakuje nowym spojrzeniem na utwory sprzed wieków, i wciąż oburza purystów. Rzecz charakterystyczna, że Zespół Instrumentów Dawnych “Ars Nova” zajmuje się również intensywnie wykonywaniem muzyki współczesnej. Ale nie pierwszy to raz muzyka dawna okazuje się jakoś bliska nowej muzyce naszych czasów. |