Najbliższy koncert odbywający się w ramach lusławickiego Festiwalu Emanacje w niedzielę 9 sierpnia 2020 o 19:00 ponownie wypełni muzyka Beethovena i Pendereckiego – twórców przekraczających granice, wytyczających nowe drogi, zmieniających oblicze muzyki. W roku 250. rocznicy urodzin Beethovena oraz śmierci Krzysztofa Pendereckiego ich muzyka wybrzmiewa w szczególnie wymowny sposób. Meccore String Quartet, jeden z najznakomitszych kwartetów smyczkowych w Europie, wykona dzieła kameralne obu kompozytorów.
Beethoven to twórca wyjątkowy w dziejach muzyki, artysta niepokorny, piewca ducha rewolucji, postać pełna sprzeczności. Z odwagą wypowiadał dźwiękiem to, co dla innych kompozytorów jeszcze długo pozostawało niewyobrażalne. Podobną postawę twórczą wyrażał Krzysztof Penderecki. Nieustannie zaskakiwał i wprawiał w zachwyt. Zadziwiał, ale także wywoływał konsternację. Jak zauważył Mieczysław Tomaszewski, to Penderecki wymyślił formułę konieczności „podwójnego zakorzenienia w ziemi i w niebie”, posługiwał się metaforą labiryntu, jako symbolu drogi twórczej, odważył się powiedzieć to, co inni być może przeczuwali: „Znaleźliśmy się w punkcie, gdy najbardziej twórcze okazuje się otwarcie drzwi za sobą”. Fenomen Pendereckiego polegał na tym, że nawet wówczas, gdy „otwierał drzwi za sobą”, znajdował się w awangardzie.
Beethoven rozpoczął pracę nad pierwszym cyklem sześciu kwartetów op. 18 mając niespełna 30 lat. Pozostał wierny idei tego gatunku przez całe życie, poddając go rewolucyjnym wręcz przeobrażeniom i doprowadzając do niespotykanego wcześniej rozkwitu, czego najaskrawszym przykładem jest Grosse Fuge op. 133. Penderecki, podobnie jak Beethoven, sięgnął po gatunek kwartetu dobiegając trzydziestki. Jego I Kwartet smyczkowy, który można określić mianem małego sonorystycznego poematu, powstał w 1960 r. Zaskakujące i nietypowe efekty brzmieniowe kompozytor uporządkował ściśle według zasad „kwadratu magicznego”. II Kwartet smyczkowy powstał 8 lat później, będąc również wyrazem nowatorskich poszukiwań w zakresie brzmienia. Podczas gdy estetyka powojennej awangardy uznawała, że twórczość akceptowana przez szerokiego odbiorcę nie jest sztuką, Penderecki był pewien, że misją artysty jest tworzenie takich dzieł, które znajdują społeczny rezonans i łączą ludzi.
Michał Kluza
Patronat medialny nad Festiwalem objęło Polskie Centrum Informacji Muzycznej POLMIC.
Szczegółowy program – na stronie: www.emanacje.pl