| 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 |
|---|
| I | II | III | IV | V | VI | VII | VIII | IX | X | XI | XII |
|---|
|
Jacobus (Jacob) Gallus (także Handl, Handelius, Händl, oryginalnie Petelin) urodził się w 1550 r. Ribnicy (obecna Słowenia), zmarł w 1591 r. w Pradze. Przeznaczony do zawodu muzyka, kształcił się w klasztorze cysterskim w Stičnej (Kraina, obecnie Chorwacja), być może także w Trieście (Włochy), od 1568 r. związany był z klasztorną kapelą w Melk (Dolna Austria), skąd odbywał liczne podróże do Czech, Moraw i na Śląsk (m.in. dłuższy pobyt we Wrocławiu). W latach 1579-85 kierował chórem biskupim w Ołomuńcu (Morawy), a od 1585 r. piastował stanowisko kantora w nieistniejącym już kościele św. Jana (Na Zabrádli) w Pradze. Mimo przedwczesnej śmierci pozostawił po sobie szesnaście 4-8 głosowych mszy, 3 pasje, 374 motety – w tym cykl Lamentacji Jeremiasza – oraz zbiór utworów świeckich Moralia do tekstów najznakomitszych renesansowych poetów. Wypracował własny styl, przełamując zarówno wpływy włoskie, jak i dominujące w tym czasie kanony sztuki kompozytorskiej rodem z Niderlandów, otwierając perspektywy dla kompozytorów baroku poprzez zróżnicowane brzmienie i wykorzystanie nowych środków harmonicznych. Pozostając w ścisłych kontaktach z jezuitami Gallus był jednym z najwybitniejszych kompozytorów ruchu kontrreformacyjnego. Lamentacje Jeremiasza (Treny), do tekstów z Księgi Jeremiasza, od średniowiecza stanowiły element liturgii Triduum Paschalnego, obok nowotestamentowych Pasji stały się podstawą wielu XVI-wiecznych kompozycji. Lamentacje Gallusa, choć mniej znane niż podobne utwory di Lasso, Palestriny czy Tallisa, wpisują się w bogatą renesansową tradycję. Szymon Kuran, skrzypek i kompozytor, urodził się w 1955 r. w Warszawie, zmarł tragicznie w Reykjaviku w 2005 r. Ukończył Akademię Muzyczną w Gdańsku, studiował pod kierunkiem wielu wybitnych mistrzów w Polsce i w Anglii. Był koncertmistrzem Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Od 1984 r. mieszkał w Islandii, gdzie pełnił m.in. funkcję drugiego koncertmistrza Islandzkiej Orkiestry Symfonicznej, występował jako solista, także jazzowy, był czynnym kompozytorem (jego utwory wykonywała min. Islandzka Orkiestra Symfoniczna). Od wczesnej młodości komponował, korzystając z szerokiej gamy form i środków muzycznych, od muzyki kameralnej do wielkich form symfonicznych, często wykorzystując watki autobiograficzne (m.in. Post mortem z 1981 r., zainspirowane wprowadzeniem stanu wojennego w Polsce – prawykonanie w Gdańsku pod batutą Jana Krenza). Przywiązywał wielką wagę do czytelnej formy i przejrzystości języka muzycznego, pozostając niezależnym od panujących mód i tendencji. Jego kompozycje cechują się naturalną prostotą, zachowując indywidualny styl wypowiedzi. Przesłaniem Requiem Szymona Kurana jest nadzieja i wiara kompozytora w sens wszelkich wydarzeń. Utwór, ukończony w 2000 r. w Islandii, poświęcony jest pamięci Brynhildi Sigurdardottir, zmarłej na raka w 1994 r. W prezentowany w języku łacińskim tekst wpleciony jest nieoczekiwany fragment polskiego Zdrowaś Mario. Niezwykle przejmujący i poruszający utwór, sięgający do najdawniejszych form wokalnych (m.in. Requiem, Dies irae, Confutatis), przełamany quasi-barokowym rajskim akcentem w Offertorium, zakończony jest pełną nadziei i światła częścią Lux aeterna. Oryginalny zespół wykonawczy obejmuje głos dziecięcy, skrzypce solo, flet, gitarę, rozbudowaną sekcję perkusyjną (m.in. kotły, dzwony rurowe), orkiestrę smyczkową oraz trzy chóry – chłopięcy, żeński i męski. Andrzej Borzym, dyrygent i kierownik artystyczny planowanego przedsięwzięcia, w kwietniu 2001 r. dyrygował w Reykjaviku światowym prawykonaniem tego utworu. W 2004 r. utwór został zarejestrowany pod dyrekcją kompozytora przez Reykjavik Chamber Orchestra i islandzkie chóry – organizatorzy dysponują tym nagraniem, wydanym przez ÓMI-klassik. |
|
|
|